O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA
UNIVERSITETI
“Tasdiqlandi”
O’quv ishlari bo`yicha prorektor
D.U.Ergashev
2018 yil «
» _____________
TARAQQIYOT PSIXOLOGIYASI VA
DIFFERENTSIAL PSIXOLOGIYA
FANINING
ISHCHI O’QUV DASTURI
2-kurs
Bilim sohasi:
200 000 – Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq
Ta`lim sohasi:
210 000 – Sotsiologiya va psixologiya
Ta`lim yo’nalishi: 5210200 – Psixologiya (Umumiy psixologiya)
Mashg‘ulot turi
Ajratilgan soat
№
1 Ma`ruza
72
Semestr
III IY
42 30
2
Seminar
72
30 42
3
Amaliy mashg‘ulot
4
Mustaqil ta`lim soati
88
44 44
5
6
Jami auditoriya soatlari
Umumiy o`quv soati
144
232
72
116
Toshkent – 2018
72
116
Fanning ishchi o`quv dasturi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta`lim
vazirligi 201__ yil “___” _____dagi _____ - sonli buyrug‘i bilan (buyruqning
______- ilovasi) tasdiqlangan “Taraqqiyot psixologiyasi va differentsial
psixologiya” fani dasturi asosida tayyorlangan.
Fanning ishchi o‘quv dasturi Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika
universitet kengashining 201___ yil “_____” ____________dagi “____” – sonly
bayoni bilan tasdiqlangan.
“Psixologiya”
kafedrasi
psixologiya fanlari nomzodi
Tuzuvchi:
S.X Jalilova-
Taqrizchilar:
N.Маjidov - M.Ulug‘bek
nomidagi
O’zMU
“Psixologiya”
kafedrasi
dotsenti,
psixologiya fanlari nomzodi
B.Botirov- Nizomiy nomidagi TDPU “Psixologiya”
kafedrasi dotsenti, psixologiya fanlari
nomzodi
Nizomiy nomidagi TDPU
“Pedagogika” fakulteti dekani: __________
“Psixologiya” kafedrasi mudiri: __________ Xalilova N.I.
.
2
dotsenti,
1.O‘quv fani o‘qitilishi bo‘yicha uslubiy ko‘rsatmalar
«Taraqqiyot psixologiyasi va differentsial psixologiya” o’quv fanini
o’zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr:
-“Taraqqiyot psixologiyasi va differentsial psixologiya” fanining predmeti,
psixik rivojlanish haqidagi nazariyalar, shaxsning rivojlanish bosqichlari va bu
jarayonda yuzaga keladigan jismoniy, ijtimoiy, psixologik o’zgarishlarning
xususiyatlarini bilishi kerak;
-Talaba psixik taraqqiyotning omillari, shart-sharoitlari va harakatlantiruvchi
kuchlari, psixik rivojlanish qonuniyatlari, yosh davrlaridagi miqdor va sifat
o’zgarishlarini, yosh inqirozlari va uning kelib chiqish sabablari bo’yicha
ko’nikmalarga ega bo’lishlari kerak.
-Talaba shaxsning taraqqiyotning turli bosqichlarida o’zaro munosabatlar
hamda ta`lim tarbiya jarayonini to’g`ri tashkil qilish bo’yicha amaliy malakalarga
ega bo’lishi kerak.
1-jadval
2. Ма`ruza mashg‘ulotlari
№
Ма`ruza mavzulari
Dars soatlari
hajmi
3-semestr
4
1. Taraqqiyot psixologiyasi fani predmeti
4
2. Inson psixik taraqqiyotini tushsuntirirshga asosiy
nazariy yondoshuvlar
4
3. Umr davrlarini tabaqalash
2
4. Umr inqirozlari
2
5. Perinatal va chaqaloqlik davri
2
6. Go’daklik davri
2
7. Ilk bolalik davri
6
8. Maktabgacha tarbiya yosh davri
4
9. Kichik maktab yoshi davri
6
10. O’smirlik davri
4
11. Ilk o’spirinlik davri
2
12. O`spirinlik davri
Jami
42
4-semestr
1
2
3
4
5
Etuklik davri psixologiyasi
Psixogerontologiya (Qarilik davri)
Differentsial psixologiya psixologiya fani tarmog`i sifatida
Individuallikning untegral tasnifi
Individual psixologik tafovutlarning umumiy va maxsus
nazariyalari
6
6
6
6
6
Jami
30
Ma’ruza mashg‘ulotlari multimediya qurilmalari bilan jihozlangan
auditoriyada akadem guruhlar oqimi uchun o‘tiladi. Talabalar psixogigiea fanini
3
o‘zlashtirishlari uchun o‘qitishning ilg`or va zamonaviy usullaridan foydalanish,
yangi informatsion pedagogik texnologiyalarni tadbiq qilish muhim ahamiyatga
egadir. Fanni o‘qitishda darslik, o‘quv va uslubiy qo‘llanmalar, ma`ruza matnlari,
tarqatma materiallar, elektron materiallar hamda virtual stendlardan foydalaniladi.
Ma`ruza darslarida mos ravishda “Bumerang”, “Zig-zag”, «Guruh bo‘lib ishlash»,
«Insert», «Koop-koop», “Venn diagrammasi”, “SWOT – tahlil jadvali”, “Kaskad”,
“Arra”, “Baliq skeleti” texnologiyalari, O‘UM va keyslardan foydalanish lozim.
2-jadval
3. Seminar mashg‘ulotlari
Seminar mavzulari
№
Dars soatlari
hajmi
3-semestr
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Taraqqiyot psixologiyasi fani predmeti
Taraqqiyotning asosiy masalalari
Umr davrlarini tabaqalash
Umr inqirozlari
Chaqaloqlik davri
Go’daklik davri
Ilk bolalik davri
Maktabgacha tarbiya yosh davri
Kichik maktab yoshi davri
O’smirlik davri
Ilk o’spirinlik davri
O`spirinlik davri
Jami
2
2
2
2
2
2
4
2
2
4
2
4
30
4-semestr
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Etuklik davrining birinchi bosqichi psixologiyasi
Etuklik davrining ikkinchi bosqichi psixologiyasi
Psixogerontologiya (Qarilik davri)
Uzoq umr ko`rish omillari
Differentsial psixologiya fani predmeti, metodlari va
masalalari
Individuallikning untegral tasnifi
Individual psixologik tafovutlarning umumiy va maxsus
nazariyalari
Jami
Jami
6
6
6
6
6
6
6
42
72
Seminar mashg‘ulotlari multimediya qurilmalari bilan jihozlangan
auditoriyada har bir akadem guruhga alohida o‘tiladi. Mashg‘ulotlar faol va
interfaol uchullar yordamida o‘tiladi, keys stadi texnologiyasi ishlatiladi, keyslar
4
mazmuni o‘qituvchi tomonidan belgilanadi. Ko‘rgazmali materiallar va axborotlar
multimediya qurilmalari yordamida uzatiladi.
4. Laboratoriya mashg‘ulotlari
Ushbu fan bo`yicha laboratoriya mashg`ulotlari ko`zda tutilmagan.
3-jadval
5. Mustaqil ta`lim
№
Mustaqil ta`lim mavzulari
Dars soatlari
hajmi
3-semestr
4
1. Taraqqiyot psixologiyasi fanining predmeti va vazifalari
4
2. Taraqqiyot psixologiyasi fanining bo’limlari va
muammolari
3. Taraqqiyot psixologiyasi fanining vujudga kelish tarixi
4. Sharq mutafakkirlarining yosh davrlari, ta'lim tarbiyaga doir
qarashlari
5. Taraqqiyot psixologiyasining tadqiqot metodlari
6. Bola taraqqiyotining genotip va muhitga bog’liqligi
7. Taraqqiyotni davrlashtirish muammosi
8. Bog’cha yosh davrida faoliyat va bilish jarayonlarining
rivojlanishi
9. O’yin – bog’cha yosh davrida yetakchi faoliyat turi sifatida
10. Maktab ta'limiga tayyorlikning psixologik xarakteristikasi
11. Kichik maktab o’quvchisi o’qish, mehnat, o’yin faoliyati va
muloqotining xususiyatlari
12. Shaxs rivojlanishida bolalikning aҳamiyati
Jami
4
4
4
4
4
4
2
4
4
2
44
4-semestr
O’smirlik davrida shaxs rivojlanishining asosiy muammo va
qarama-qarshiliklari.
2. O’smirlarning o’zaro munosabatlari
3. Ilk o’spirinlik davrida shaxsning rivojlanishi
4. Ilk o’spirinlarda atrofdagilar bilan o’zaro munosabat
xususiyatlari
5. O’spirinlik davrining psixologik xususiyatlari
6. Yoshlik davrining o’ziga xos psixologik xususiyatlari
7. Yetuklik davrining birinchi bosqichi o’tish davri sifatida
(28-35 yosh)
8. Yetuklik davrining birinchi bosqichida shaxsning
psixologik xususiyatlari
9. Yetuklik davrining ikkinchi bosqichida ayollar shaxsining
o’ziga xos xususiyatlari
10. Yetuklik davrining ikkinchi bosqichida erkaklar shaxsining
o’ziga xos xususiyatlari
1.
5
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
11. Keksayish davrining psixologik xususiyatlari (61-74 yosh)
12. Keksalik davrida shaxsning psixologik xususiyatlari (75
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
yoshdan yuqori)
Uzoq umr ko’ruvchilarning psixologik xususiyatlari
Differentsial
psixologiya
individual
farqlar
psixologiyasining ilmiy bazasi sifatida
Individuallikning maxsus nazariyasi
Genotip va individual psixik xususiyatlarni shakllantirish
muhiti
Xarakter tipologiyasi
Fe`l-atvorning shakllanishi
Individuallik tuzilishida qobiliyatlar
Intellektning o’zgaruvchanlik manbalari. Layoqat va
dohiylik tushunchasi
Jami
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
44
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan referatlar
tayyorlanadi va uni taqdimoti tashkil qilinadi.
6. Fan bo‘yicha talabalar bilimini baholash
va nazorat qilish mezonlari
Baholash usullari
Ekspress testlar, yozma ishlar, og‘zaki so‘rov,
prezentatsiyalar
Baholash mezonlari
86-100 ball “a`lo”
- Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya
fanining qonuniyatlari pedagogik va psixologik faoliyatda
qanday muamolarni hal etishga yordam berishi haqida aniq
tasavvurga ega;
- psixologik kategoriyalardan foydalanishda erkin
mushohada yurita oladi;
- psixologik hodisalar haqidagi ilmiy ma`lumotlarning
amaliy tasdig`ini ko’rsatuvchi hayotiy misollarni oson va
adekvat aniqlay biladi;
- Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya fani
doirasida psixologik tadqiqot metodlarining qo’llanish
maqsadi, tartibi va qoidalari haqida aniq tasavvurga ega;
- psixologik hodisalar haqidagi ilmiy ma`lumotlarning
amaliy tasdig`ini ko’rsatuvchi hayotiy misollarni oson va
adekvat aniqlay biladi;
- psixologik nuqtai nazardan kundaik hayot va faoliyatda
uchraydigan muammolarni tahlil qila biladi.
71-85 ball “yaxshi”
- Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya
fanining faqat umumiy amaliy va nazariy ahamiyatini
tushunadi;
- Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya faniga
doir psixologik kategoriyalardan faqat eng keng
6
qo’llanadigan tushunchalar ma`nosini anglaydi;
- fanga tegishli psixologik hodisalarning hayotiy tasdig`ini
ifodalovchi misollarni o’qituvchi yordamidagina aniqlay
oladi;
- psixologik tadqiqot metodlarining umumiy mazmuni va
maqsadinigina biladi;
- psixologik nuqtai nazardan faqat odamlarning shaxsiy
hayotida uchraydigan muammolarni tahlil qila biladi.
55-70 ball “qoniqarli”
- Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya
fanining tadqiqot sohasi haqida umumiy tushunchaga ega,
ammo uning ahamiyatini aniq tushuntira olmaydi;
- fanga doir turli psixologik kategoriyalarning mazmunini
adashtirib talqin etadi;
- psixologik hodisalarning hayotiy tasdig`ini ifodalovchi
amaliy misollarni faqat o’qiuvchi aniqlashtirib bergandagina
fahmlaydi;
- turli psixologik tadqiqot metodlarining maqsadlarini
chalkash ravishda izohlaydi;
- turli voqea-hodisalarda ijtimoiy-psixologik muammoni
payqash bilan cheklanib, uni bunday yondoshuv asosida
mutlaqo tahlil eta olmaydi.
0-54 ball “qoniqarsiz”
Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya fani
haqida umumiy tushunchaga ham ega emas;
psixologik kategoriyalarning mazmunini hech qanday
ilmiy bilimga asoslanmagan mulohazalar bilan
tushuntirishga urinadi;
psixologik sabab va oqibatlar aniq aks etayotgan hayotiy
voqea-hodisalarda bunday jihatni haqiqatdan uzoq
ehtimollik bilan tushuntirishga intiladi;
Taraqqiyot psixologiyasi va differensial psixologiya
metodlarining mazmunidan umuman xabardor emas;
turli voqea hodisalarda psixologik muammoni umuman
ko’ra olmaydi.
Maks.ball O‘tkazish
vaqti
Joriy nazorat:
40
Seminar
mashg‘ulotlaridagi
30
Semestr
faolligi,
mavzuni
davomida
konspektlashtirganligi
va
mavzu
bo‘yicha
og‘zaki
savollarga javob berganligi
uchun 3-semestrda har bir
seminar
mashug‘ulotidagi
talabalarning faolligi 2 ball
Reyting baholash turlari
7
Seminar
mashg‘ulotlaridagi
faolligi,
mavzuni
konspektlashtirganligi
va
mavzu
bo‘yicha
og‘zaki
savollarga javob berganligi
uchun 4-semestrda har bir
seminar
mashug‘ulotidagi
talabalarning faolligi 1 ball
Мustaqil
ta’lim
topshiriqlarining o‘z vaqtida va
sifatli bajarilishi uchun
Oraliq nazorat:
Yozma ish
21
Semestr
davomida
10
19
Semestr
davomida
30
30
Yakuniy nazorat:
Yozma ish (YN shakli fakultet
kengashi bilan kelishib rector
buyrug`I bilan tasdiqlanadi)
30
30
3-semestr
17- hafta
4-semestr
34-hafta
3-semestr
21-22hafta
4-semestr
42-43hafta
Jami
100
III. O’quv-uslubiy adabiyotlar va elektron ta’lim resurslari ro’yxati
Asosiy darslik va o’quv qo’llanmalar
AdabiyotAdabiyotning ning ARM
Nashr
№
Muallif
Adabiyot nomi
ARM dagi
dagi
yili
shifri
inventar
raqami
Возрастная
2002 88.37.A162
916.74.9
1. Абрамова Г.С.
психология
Психология
2001
88.37A144
916684
2. Аверин В.А.
личности
Davletshin M.G,
Do’stmuhammedova SH, Yosh davrlari va
pedagogik
2009
88.574.Ё83
U-4777
3. To’ychieva S,
Mavlonov M,
psixologiya
Djumabaeva M.
Психология
детства и
1998 88.834M925
913994
4. Мухина В.С.
отрочества
Психология
2003 88.Я.73.Р506 916818
5. Немов Р.С.
Психология
развития
2001
88.3.С.194
923624
6. Сопогова Е.Е.
человека
8
7.
8.
9.
Differentsial
2009
88:37.Х.21
012363
psixologiya
Psixologiya (Yosh
88.4.Я.73.Н.
G`oziev E.
davrlari
1994
916829
506
psixologiyasi)
G`oziev E.G`,
Psixologiya
1999
88.3.Г.57
011075
B.Hasanov.
muammolari
Qo’shimcha adabiyotlar:
1. Mirziyoev Sh.M. Tanqidiy tahlil, qat`iy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik
har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo`lishi kerak. O`zbekiston
espublikasi Vazirlar Mahkamasining 2016 yil yakunlari va 2017 yil
istiqbollarig
bag`ishlangan
majlisisdagi
O`zbekiston
Respublikasi
Prezidentining nutqi. // “Xalq so`zi” gazetasi 2017 yil 16 yanvar №11.
2. Kamilova N.G, Davletshin M.G. Muammoli o’smir: tashxis tadqiqot
metodlari” T. “TDPU”, 2004y.
3. Nishonova Z.T, Tulyaganova SH.T,Ubaydullaev A.X. O’smirlik davrida
qo’rquv holatlarining namoyon bo’lishi T. “TDPU”, 2009y.
4. Nishonova Z.T, Xalilova N,I. Psixokorrektsiya. T. “TDPU”, 2007y.
5. Nishonova Z.T, Alimova G.Q. Bolalar psixologiyasi va uni o’qitish
metodikasi. T. “TDPU”, 2005y.
6. Karimova Sh.K. Psixologik xizmat amaliyotida shaxs xususiyatlarini aniqlash
usullari. T.”TDPU” 2002y.
Elektron ta`lim resurslari
1. www. tdpu. uz
2. www. pedagog. uz
3. www. Ziyonet. uz
4. www. edu. uz
Xalilova N.I.
9
10
11
12
