Сохтани комплекси таълимии электронц аз фаннц «Статистика» Мундарижа Мукаддима Боби 1. Ыисми аналитикц 1.1 Системаьои иттилооти дар жараёни таълим 1.2 Технологияи информатсиони дар замони хозира 1.3 системаи Омузиши электрони 1.4 Гузориши маъала Боби 2 Ыисми Лоиьавц 2.1 Принсипьои асосии лоиьакаши барнома классификатсияьои барнома 2.2 Максад ва вазифаи сохтани барнома 2.3 Коркарди структураи лоиха алгоритмми кор, ташкили саьифаи корц) Боби 3 Ыисми тадбиыц 3.1Маводхои барномавии мавжуда барои тадбиыи лоиьа платформаи техникц 3.2 Тадбиыи реалц , на кам аз 8 сахифа 3.3Асоснокии иытисодии лоиьа 3.4Ьисоби харожотц ва асоснокц Хулоса Адабиёт: Сарсухан Имр=зьо дар шароити давраи гузариш ба иытисоди бозорц доду гирифти ахбор ьам аз жиьати иытисодц ва ижтимоц, умуман аз ьама жиьат хеле зиёд шуда истодааст. Бинобар ьамин кор бо технологияьои информатсионц р=з аз р=з зиёд шуда истодааст. Информатсия ва технологияи коркарди он дар идоракуни ва ташкили корхонаьо наыши муайянкунанда дорад. Имр=зьо ахбор ьамаи соьаьои ьаёти жамъиятиро, ьам аз чиьати моддц ва ьам аз жиьати ижтимоц иьота карда аст. Таъминоти информатсионц дар истеьсолот ва тижорат шарти зарурии пурра будани тасаввурот дар бораи оньо мебошад. Технологияи иттилоотии замонавц ва воситаьои телекомуникатсия имконият медиьанд, ки ахбор фавран ыабул ва пешниьод карда шаванд. Дар донишгоьи мо талабот оиди комплекси таълимии электрониьо ва аз р=и барнома кор кардани донишж=ёнро назорати жидди бурда истодаанд, ьадаф аз он иборат аст, ки донишж=ён сариваыт корьои мустаыилонаи ба оньо вобаста кардашударо сариваыт ижро намоянд. То ки донишжуён ваыти ыимат ва щанимати худро беьуда нагузаронанд. Бинобар ьамин ман тасмим гирифтам, ки ьамин комплекси таълимии электрониро аз фанни «Статистика» ба намуди Web-саьифа (ба намуди электронц) тайёр ва ба китобхонаи донишкадаамон чойгир намуда, ыатрае бошад ьам саьми ноарзандаи худро барои пешравии донишгоьи азизам гузорам. То ки донишж=ён тавонанд ин намуди компекси таълимиро ба китобхона омада дастрас ва истифода намоянд ва харожоти иловагц барои чопи силлабус сарф накунанд. Чунки дар оянда ман бовари дорам, ки ьар як донишж= бо компютерьо кору фаъолият менамоянд, метавонанд намуди электрониро дастрас намуда истифода намоянд, зеро ин лоиьаи дипломии 2 ман босифат ва аз жиьати сарфаи ваыт бошад ваыти камро ишщол мекунад. Лоиьаи дипломии зерин аз «Муыаддима», 4 бобьо - «Ыисми аналитикц», «Ыисми лоиьавц», «Ыисми татбиыц», «Асоснокии иытисодии лоиьа», хулоса, рӯихати адабиёт ва замимаьо иборат аст. Боби якум «Ыисми аналитикц»ном дошта, аз 4ыисм иборат аст. Дар ыисми якум бо номи «системаьои информатсиони»дар ыисми дуюм«Истифодаи технологияи иттилоотц дар системаьои ом=зишии электронии замонавц»дар бораи технологияи информатсионӣ дар замони ьозира ва имкониятьои он дар соьаьои гуногуни иытисодиёт сухан меравад. Ыисми сиюм «Ом=зиши электронц» ном дошта, дар бораи мафьуми комплексьои таълимию методӣтарзьои сохтани лоиьа ва бартариьои он фаьмонида шуда аст ва дар бораи мафьуми комплексьои омузиши эликтрони сухан меравад.Кисми чаьорумбо номи «Гузориши масъала» 3 Боби 1 Ыисми назариявц 1.1 Системаьои иттилооти дар жараёни таълим Системаьои иттилоотц – ин жамбасти восита ьои техникц ва барномавц, ки барои жамоварц, нигоьдорц, интиыол ва кор карда баромадани маълумоти ибтидоц барои ба даст овардани ахбороти натижавц, ки он функсияи идоракуниро таъмин менамояд. Вазифаи асосии системаьои иттилоотц ин ташкили идоракунии самаранок бо объекти иытисодц мебошад. Яке аз объектьои системаьои иттилоотц, ин донишкада ба шумор меравад. Барои баланд бардоштани сифати таълим ва савияи дониши толибилмон бояд, дар донишкада системаи иттилоотц ба роь монда шавад. Вазифаи асосии системаьои иттилоотии донишкада ин ташкили идоракунии самаранок бо раванди таълим мебошад. Барои ба ин маысад ноил гаштан, системаи иттилоотии донишкада бояд аз чунин ыисмьо иборат бошад: 1. Ташкили системаи идоракунии автоматикунонидашуда; 2. Ташкили комплекси электоронии таълимц. Яке аз роььои самаранок идоракуни бо жараёнц таълим ин жорц кардани системаи идоракунии автоматикунонидашуда башумор меравад. Системаьои жоришаванда бояд ба ьамаи стандартьои жаьонц жавобг= бошанд. Бо жорц кардани системаьои иттилоотц тарзи корбари автомати ижро карда мешаванд, ки ин яке аз роььои сарфа кардани ваыту маблащи муассиса ба ьисоб меравад. 4 Маысади автоматикунонии идоракунц – гирифтани воситаи мониторинги ыулай, таьлил ва нишон додани жараёнц асосии ыабули донишж=ён, идоракунии маъмурц, тайёр ва баровардани мутахассисони макотиби олц. Имр=зьо яке аз роььои асосии такмилдиьии маъориф муносибати комплексц ба шумор меравад. Муносибати комплексц аз донишж= талаб менамояд, ки ьамаи ыувваи худро аз он жумла фаъолияти эжодц, меьнатц, ижтимои – фарощатц, варзиши ва дигар намуди фаъолиятташро ба як комплекс дар жараёни таьсил жамъ кунад. Ин хел муносибат дар ьолати жорц кардани комплекси электронии таълимц имконият дорад. Ин муьит бояд, яклухтии фанни ом=зонидашавандаро дар жараёни донишанд=зи ва ьам дарсдиьц ташкил диьад. 1.2 Технологияи информатсиони дар замони хозира Технологияьои иттилоотц – ин жамъбасти тажьизотьои техникц ва барномавие, ки барои коркард ва интиыоли ахбор, ки бо маысади ьосил намудани ахбори сифатан нав дар бораи ьолати объект мебошад. Технологияьои иттилоотц методьои коркарди ахбор ва методьои ба худ хосро меом=зад. Ыонуньои равандьои коркарди ахбор (амальои щункунц, нигоьдорц, коркард ва паьн намудани информатсияро ижро намуда), бо маысади самаранокц ва актуалц истифода бурдани он мебошад. Дар ьаёти имр=за бе информатсия кори худро тасаввур кардан щайри имкон аст, чунки асоси ьамаи кор ин ахбор мебошад, ки аз р=и ин ахбор мо ба як ыарори муыарар омада кори худро ощоз мекунем, агар ощоз карда бошем онро давом медиьем. Доду гирифти информатсия хеле зиёд ва ба таври фаврц бо воситаьои технологияьои пешыадами замон (хусусан бо воситаи шабакаьо) доду гирифт карда мешавад 5 Технологияьои итилоотц замонавц муайян менамоянд, ки муассиса чц миыдор информатсия, кадом намудьои он ва дар кадом м=ьлат имконияти жамъ намуда, коркард карданро дорад. Барои технологияьои итилооти истифодаи васеи тарзьои электронии сохтан, пурра кардан, нигоьдорц ва паьн кардани информатсия бо воситаи шабакаьои компютерц ва информатсионию коммуникатсионии истифодаи коллективц хос мебошад. Технологияьои итилооти тарзи щункунц, нигоьдорц ва дастрас намудани информатсияро аз жои тайёршавц ва истифодабарандаро муайян менамоянд. Манбаъьои дохилц ва берунии информатсия. Ба сифати манбаъьои дохилии информатсияи муассиса иньоро ыайд кардан лозим аст: • ижроиши баыайдгирии амалиёти дохилимуассисагц; • системаи ташаккул ва гардиши ьужжатьои электронц; • ьужжатьо аз захираьои электронц; • ьужжатьои кощазц. Ба манбаъьои берунаи информатсия дохил мешаванд: • ожонсиьои информатсионие, ки маълумотро ба намудьои электронц ва кощазц пешниьод менамоянд; • маыомоти ыонунгузорц ва танзимц; • муштариён ва шарикони муассиса, ки маълумотро ба намудьои электронц ва кощазц пешниьод менамоянд; Жараёньои информатсионии ба системаи информатсионц аз манбаъьои гуногун воридшаванда ыисман ба тариыи транзитц гузашта мераванд ва ыисман ба анбори информатсионц мераванд. Дастраскунии информатсия аз манбаъьои беруна ва дохилц бо воситаи канальои жудокардашуда, бо шабакаьои глобалии таъиноти тижоратц ва умумц, бо шабакаьои компютерии корпоративц ва локалц амалц мегардад. Ьужжатьои кощазц ба намуди кощазц дар папкаьои оддц дар бойгониьо нигоь дошта шуда, ба 6 намуди электронц барои бойгониьои электронц ва пешниьод ба истифодабарандагон табдил дода мешавад. Идоракунии информатсия. Маълумоти ибтидоии аз манбаъьои гуногун воридшаванда одатан ба навъьо жудо карда мешаванд. Аз жумла чунин давраьои табдилбиьиро аз сар мегузаронанд: • санжиши дурустц (надоштани зиддияти дохилц, бехатарии ворид намудани навиштажоти мазкур умуман барои система); • реформаткунц (мувофиыи стандарти дар муассиса ыабулшуда ба формати умумии пешниьодкунц овардани информатсия); •ба навъьо жудо кардани маълумот; • барьам додани такроршавии маълумот; • гузоштани сана ба маълумот (гузориши ьатмии меткаи маълумот мувофиыи принсипи таърихц). Нигоьдории информатсия. Анбори информатсионии хуб ташкилшуда соьиби хосиятьои самтнокии предметии маълумот, таърихнокц, муттаьидшавц ва тащйирнаёбц бо мурури ваытро доро мебошанд. М=ьлати нигоьдории информатсия одатан аз 10 сол барои информатсияи умумигашта то 1-5 сол (бе ьисоби соли жорц) барои информатсияи муфассал муыаррар гаштааст. Маълумоти таърихц бо мурури ваыти муайян ба бойгониьои умумисистемавц барои нигоьдории дарозмуддат ба намуди архив илова карда мешаванд (дар лентаьои магнитц, воситаьои оптикц ё оптикомагнитии нигоьдорц ва щайра). Дар ьолати зарурати истифодабарц оньо аз ьолати архив ба ьолати муыаррарц гардонида, истифода мешаванд. Самтьои тараыыиёти технологияьои информатсионц. Самтьои асосии байни ьамдигар алоыаманди тараыыиёти технологияьои информатсионц иньоянд: • мураккабшавии маьсулоти (хизматрасонии) информатсионц; • таъминоти мутобиыатц; 7 • барьам додани ыисмьои мобайнц; • глобализатсия; • конвергенсия. Тамоюли асосии информатсионц – мураккабшавц ва ьамжояшавии ьамаи намудьои маьсулоти информатсионц. Гузариш ба методьои раыамии наыл, коркард ва нигоьдории информатсия табдилшавии информатсияро ба воситаи ваытхушц таъмин менамояд. Яке аз вазифаьои муьимтарини технологц барои дастраскунандагони маьсулоти информатсионц ин таъмини мутобиыатц мебошад. Барои истифодабарандагон мутобиыат ин имконияти ба таври комплексц истифодабарии воситаьои гуногуни техникц ва барномавц барои додугирифти озодонаи информатсия мебошад. Ин мушкилот бо роьи стандартикунонии воситаьои барномавц, аппаратц ва информатсионц ьал карда мешавад. 1.3 системаи Ом=зиши электронц Ом=зиши электронц– системаиьужжатгузориимеъёрцватаълимц- методц, воситаьоитаълимваназоратмебошад, кимувофиыинаышаитаълимцбароиташкилихушсифатибарномаьоиасосцваило вагиимаълумотгирцзарурцвакифоягцмебошанд. Ом=зиши эликтронц-и фан яке аз элементьои ташкили фаъолияти таълимц оид ба ташкили фаъолияти маълумотгирц дар шакльои р=зона, щоибона ва р=зонаю щоибона мебошад. Вай бояд аз ьамаи фаньои таълимц барои донишж=ён бо назардошти зарурияти баланд бардоштани сифати маводи азхудшавандаи таълимц мувофиыи талаботи стандарти давлатц тайёр карда шавад. Маысади асосии сохтани Ом=зиши эликтронц – ин ба донишж= пешниьод намудани мажм=и пурраи маводьои таълимц-методц барои ом=зиши мустаыилона фан мебошад. Дар ин ьолат вазифаи ом=згор ба щайр аз ом=зонидани бевосита боз иньо мебошанд: расонидани ёрии машваратц, 8 баьодиьц ба дониши жорц ва ниьоц, равона кардани фаъолияти донишж=ён ба ижрои корьои мустаыилона. Ом=зиши эликтронц — мажм=и пурраи маводьои таълимц ва методц барои ом=згор ва толибилмон мебошад, ки ба ьалли масъалаьои таълимц-методц имкон медиьанд ва барои корьои мустаыилонаи донишж= шароит муьайё менамоянд. Сохтори комплекс: • барномаи таълимии намунавии фанни таълимц мувофиыи ихтисос; • барномаи кории фанни таълимц, ки дар муассисаи таълимц коркард карда шуда, аз тарафи муовини ректор (директор) оид ба корьои таълимц тасдиы карда шудааст; • китобьои дарсц, дастурьои таълимц, манбаъьои аввала, адабиёти иловагц; • нишондодьои методц, тавсияьо, инструксияьои фаннц барои ьама намудьои машщулиятьо: назариявц, амалц, лабораторц (ьам барои донишж=ён ва ьам барои ом=згорон); • маводьои таълимц-методц: курси лексияьо, конспектьои асосц (мухтасар), вазифаьои афзалиятнок (опережающие задания), вазифаьои даркшавандагц бо ьолатьои проблемавц ва мантиыц; • фонди вазифаьо барои такрор, мустаькамкунии мавод, санжишьои жорц, мобайнц ва ниьоц, вазифаьои фардц мувофиыи мавз=ъ, вазифаьо барои супоридани санжиш, корьои назоратии (контролии) ьатмц, тестьои назоратц ва супоришьо, билетьои имтиьонц мувофиыи фан барои имтиьоньои курсц ва давлатц; номг=и синфхонаьои махсусгардонидашуда ва лабораторияьо бо нишондоди тажьизотьо, асбобьо, техникаи ьисоббарор, воситаьои дидактикц барои машщулият, мавз=ъ, курс; 9 • маводьои методц барои лоиьасозии курсц ва дипломц, татбиыи корьои тажрибаом=зиьои гуногун; •маводьои методц, воситаьои педагогц барои беруназсинфц ва тарбиявц. Комплекси таълимц-методии электронц Комплекси таълимц-методии электронц мажм=и маводьои таълимцметодии сохторие, ки бо муьити компютерии ом=зиш муттаьид карда шудаанд, даври пурраи таълими дидактикц ва оптималикунонии кордонии касбии донишж=ёнро дар чорч=баи фанни таълимц таъмин менамоянд. Татбиыи техникц: Воситаьоибарномавие,кибоистифодаитехнологияигиперматнцваистифодаико мпонентьоимултимедиявцтайёркардашудаанд,бомуьитибарномавц, системаисайругашт (навигатсионц) муттаьидшуда, инчуниндарьолатьоизарурцмодульоибарномавиииловагцдоштабошад (барномаьоиижроишцбароигузарониданикорьоиьисобкунц, системаьоиинформатсиониюмаълумотномагцваьоказо). Дар Низомнома дар бораи комплекси таълимц-методии электронии Донишгоьи сибирии давлатии технологц мафьум ва таркиби комплекси таълими электрони чунин дода шудааст. Комплекси таълимц-методии электронии фан комплекси таълимцметодии электронидар барандаьои электронц нашр мешавад (дискетаьо, компакт-дискьо, Internet-лоиьаьо, шабакаи электронии компютерц) бо маысади дастгирц ва рушди ьам раванди таълими асосц ва ьам раванди таълими фосилавии таълимоти бефосила. Таркиби комплекси таълимц-методии электрони Комплекси таълимц-методии электронц метавонад чунин нашрьои таълимиро дошта бошад: Таълимц-барномавц (наышаи таълимц, барномаи таълимии фан); 10 Таълимц-назариявц (китоби дарсц, дастурьои таълимц, курси лексияьо, конспекти лексияьо); Таълимц-амалц (мажм=аи машыьо, мажм=аи масъалаьо, мажм=аи матньои хорижц, мажм=аи ижроиши корьои лабораторц, мажм=аи наышаьо ва машщулиятьои семинарц, мажм=аи супоришьои санжишц ва тестц); Таълимц-методц (нишондодьои методц оиди ом=зиши курс, оиди ижроиши корьои санжишц, ьисобкунию графикц, курсц ва дипломц (лоиьаьои дипломц); Таълимц-маълумотномагц(лущатьо, маълумотномаьо); Таълимц-аёнц(албомьо, атласьо, комплекти плакатьо, филмьо, слайдьо); Таълимц-библиографц(маълумотномаи таълимц-библиографц). Муаллифони барои системаьои таълимии фосилавии кушод компонентьои асосии зеринро пешниьод менамоянд: аннотатсия ба курс, ки дар он маълумоти мухтасар дар бораи нашр, афзалиятьои он ва ба кц таъин шудааст; барномаи корц дар асоси Стандарти давлатии маълумоти тахассусц, дар асоси барномаи намунавии фан (агар бошад) ташаккул меёбад. Барномаи кории фан дар ьолати умумц аз чунин ыисмьо иборат шуданаш лозим аст: маысад ва вазифаьои фан, мундарижаи ыисмьои назариявц ва амалии фан, номг=и мавз=ъгц ва номг=и корьои санжишц ва курсц, супоришьо ва масъалаьо, номг=и савольо барои назорати ниьоц (санжиш ё имтиьон), таъминоти таълимц-методии фан; дастури ом=зиши фан (нишондодьои методц барои корьои мустаыилона), ки дар худ нишондодьо ва тавсияьо оид ба ом=зиши маводи назариявц ва ижроиши супоришьои амалц, нишондодьо барои донишж=ён оид ба технологияи самараноки азхудкунии мавод дар сатьи додашуда, 11 тартиби самаранок ва истифодаи тамоми маводьои комплекси таълимцметодц, адабиёти асосц ва иловагц шуданаш лозим аст; дастури таълимц, ки дар он маводи таълимии (назариявц ва амалц) мувофиыи барномаи корц жудо карда шуда ва ба ыисмьои методц жудо кардашудаи фан (модульо, блокьо, воьидьои таълимц) мешавад; практикум (машщулияти амалц), барои ташаккули маьорату малакаьои истифодаи дониши назариявии аз дастури таълимц ом=хташуда бо мисольои ижроиши супоришьо ва таьлили хатогиьои дар аксар ьолат содиршаванда дода мешавад; тестьое, ки вазифаи блокьои назоратиро барои санжиши раванд ва натижаьои азхудкунии маводьои назариявц ва амалии донишж=ён ижро мекунанд; маълумотнома, ки маводи маълумотномагц, жадвальо, ыоидаьо, глоссарияьои (лущати мухтасари тафсирии) фанро дорад; китобхонаи электронии курс, ки прототипи (тимсоли) соддааш хрестоматияи (китоби хониши) оддц мебошад ва бо аудио/видео маводьо, захираьои маърифатии Интернетц пурра карда шудааст. Методьо ва воситаьои сохтани комплекси таълимц-методии электронц Тарзьои гуногуни сохтани комплекси таълимии методи электрони мавжуд аст. Ьар яки оньо барои маысадьои мушаххаси гузошташуда ыулай мебошанд. Дар ьолате, ки комплекси таълимии митоди-и тайёр дар намуди электронии файльои Word бошад ва талаб карда шавад, ки комплекси таълимии методи электрони бо тезц сохта шавад, муаллифон [4] вариантро пешниьод менамоянд: Тамоми раванди сохтан ва коркарди комплекси таълимц-методии электрониро шартан ба чунин давраьо жудо намудан мумкин аст: Давраи 1. Коркарди сохтори комплекси таълимц-методц бо мавз=ъьои 12 лексияьо, семинарьо ва машщулиятьои амалц. Давраи 2. Сохтани матни дастури таълимц мувофиыи комплекси таълимии методи электрони-и тайёршуда. Давраи 3. Коркарди маводьои методц, дидактикц, санжишц ва тести комплекси таълимии методи электрони. Давраи 4. Коркарди китоби электронц. Ыисми 1. Гузаронидани файльои матнц ба формати HTML, гузориши объектьо, жадвальо ва расмьо дар HTML-файльо. Ыисми 2. Сохтани компонентьои графикии китоби электронц: тугмаьо, нишоньо, сарьадьои матн (чорч=баьо), равзанаьои глоссария ва жустуж=. Сохтани файл бо номи иловагии .EXE барои якжоя жойгиркунии ьамаи компонентьои китоби электронц. Ыисми 3. Пайваст намудани ьамаи файльои тайёршуда ба намуди комплекси ягонаи ом=зишц. Ислоьи камбудиьои вазифагии комплекси мазкур, аз он жумла гузариши мавзуни байни лексияьо, машщулиятьои амалц ва тестьои санжишц, аз назар гузаронидани тасвири дурусти матн, жадвальо, расмьо ва элементьои графикии китоб. Воситаьои коркард. Барои сохтани комплекси таълимц-методии электронц забони HTML, xml, истифода мебаранд. Ыулай будани истифодаи забони HTML дар он мебошад, ки имконияти нашр намудани ьужжатьои электрониро бо сарлавьаьо, матньо, жадвальо, аксьо ва щайра; ба кор даровардани информатсияи электронц бо пахш намудани тугмаи муш ба нишони гиперматн; илова намудани жадвальои электронц, видеоклипьо, ыисмьои садогц ва дигар барномаьо бевосита ба ьужжатьоро медиьад. Барои сохтани элементьои интерактивии HTML-ьужжатьо забони JavaScript истифода мешавад, ки он аз система новобаста буда, барои ьама намуди компютерьои фардц мутобиы мебошад ва дар Интернет кор мекунад. 13 Муаллифи истифодаи платформаи SunRravBookOfficePro-ро бо мутобиыатии HTML-форматьои ыабати китоби электронц, воситаьои видео ва аниматсияро пешниьод менамояд. Ин имкон медиьад, ки таьрири маводи таълимц ва ба кор даровардани маводи тайёрро дар як файли бакордарорц ижро карда шавад. 1.4.Гузориши масъала Дар донишкадаи мо фанни Системаҳои иттилоотӣ дар иқтисодиёт барои ихтисосьои 40010202-Системаьои иттилоотц дар иытисодиёт, 25010300Иытисодиёти жаьон, 25010700-Иытисодиёти корхонаьо таълим дода мешавад. Барои ом=зонидани донишж=ёни ин ихтисос маводьои таълимц ба намуди силлабусьо ба забоньои тожикц ва русц, китобьои дарсц ба забони русц, дастурьои таълимц барои ижрои корьои амалц ва лабораторц ба забоньои тожикц ва русц, тестьои санжишц ба забоньои русц ва тожикц тайёр карда шудааст. Яъне як ыисми комплекси таълимию методии фан аллакай дастраси донишж=ён мебошад. Лекин истифодаи ин маводьо ба намуди чопц на он ыадар дастрас мебошад ва барои истифода ноыулай аст. Аз ин сабаб сохтани комплекси таълимии электронц ьам барои ом=згорон ва ьам барои донишж=ён зарур мебошад. Комплекси таълимц-методии электронии пешниьодшаванда чунин элементьои таълимиро дар бар мегирад: Таълимц-барномавц (наышаи таълимц, барномаи таълимии фан (силлабус)); Таълимц-назариявц (китоби дарсц, дастурьои таълимц, курси лексияьо, конспекти лексияьо); 14 Таълимц-амалц (мажм=аи машыьо, мажм=аи масъалаьо, мажм=аи матньои хорижц, мажм=аи ижроиши корьои лабораторц, мажм=аи наышаьо ва машщулиятьои семинарц, мажм=аи супоришьои санжишц ва тестц); Таълимц-методц (нишондодьои методц оиди ом=зиши курс, оиди ижроиши корьои санжишц); Таълимц-маълумотномагц(лущатьо, маълумотномаьо); Таълимц-аёнц(албомьо, комплекти плакатьо, филмьо, слайдьо); Таълимц-библиографц (маълумотномаи таълимц-библиографц). Боби 2. Ыисмилоиьавц 2.1 Принсипьои асосии лоиьакашии комплекс 15 Калимаи Web – ҳамчунторитортанактарчума мешавад. Сайт ин Webсаҳифаҳоибоҳамдигаралоқамандмебошанд, киweb-китобнизменоманд. Саҳифаҳобоёриигипермуроҷиат алоқаманд карда шудаанд. Бо воситаи гипермуроҷиат мо метавонем аз як саҳифаба дигараш бемалол гузашта, маълумоти лозимиамонро истифода барем. Web-китоб - ин системаи саҳифаҳоибоҳамдигаралоқамандмебошад. Элементиасосиикитобиэлектронӣ гипермуроҷиатҳо мебошанд. Бо пахш кардани онҳо мо аз як саҳифаба дигараш мегузарем. Гипермуроҷиати хуб бояд имзо (ном) дошта бошад. Бо воситаи он мо саҳифаигузаришропешакӣ муайян карда метавонем. Имзо матни гуногунро соҳиб шуда метавонад, аз калимаҳо то матни пурра. Имзо худи гипермуроҷиат шуданаш шарт нест. Вай дар назди гипермуроҷиат ҷойгир шуданаш мумкин аст. Гап дар сари он аст, ки агар шумо файлҳоронигоҳдоштанатонлозимбошад, онгоҳдарбораиҳарякашмаълумотикӯтоҳ (аннотатсия) ҷойгир намуда, дар назди он гипермуроҷиатро гузоштан лозим аст. Ин ба шумо ва дигар истифодабарандагон имкон медиҳад, ки маълумоти лозимиро бо тезӣ ёфта истифода барем. Инро аз мундариҷаи асосӣ иҷро намудан мумкин аст. Ба сифати файлҳо дигар веб-саҳифаҳо шуданаш мумкин аст. Ба веб-саҳифаматнварасмҳороҷойгир намудан мумкин аст. Дар асоси онҳокитобҳо, маълумотномаҳо сохтан мумкин аст. Дар ҷойҳои лозимиаш муроҷиатҳобадигарфайлҳобомисолунамунаҳо 16 (масаланбафайлҳоивидео, мусиқӣ, ба файлҳои дигар, ки онҳоро бевосита аз саҳифаиҷорӣ кушода дидан мумкин аст). Технологияи веб-саҳифаҳо имконияти зиёд дорад. Агар барномаи махсуси сохтани он web-саҳифанадоштабошед, гоҳонродартаҳриргариоддииБлокнотёдигартаҳриргарнавиштанмумкинаст. Бароион, кифайлишумоweb-саҳифагардадномииловагиионроба .htmё онгоҳвайдарИнтернет-эксплорерёинтернет- .htmlгардонед, броузеридигаркушодамешавад. Лекинбароион ки саҳифаатонҳамчунинтернет-саҳифафаҳмидашавад, вайбоқоидаҳоимахсуснавишташуданашлозимаст. Интернет- саҳифаиннафақатматнихолӣ мебошад. Як худи матнҳо бо хосиятҳои гуногун ба монанди андозаҳои гуногун, шрифтҳо, ранг, ороиши гуногун, ба намуди ҷадвалҳо, матнҳои ба расм табдилдодашуда ва ғайра пешниҳод шуданаш мумкин аст. Хосияти матн дар web- саҳифавахосиятихудисаҳифабоёриитегҳододамешавад. Тег чист? Тег - ин коде мебошад, ки ягон параметри матни webсаҳифавадигаробъектҳороба монанди ҷадвалҳо, расмҳо, аниматсия ва ҳоказоро ифода менамояд. Дар забони HTML тег дар қавси кунҷӣ гузошта мешавад (<ТЕГ>). Тегҳо кушодашаванда (оғозкунанда) (<ТЕГ>) ва маҳкамкунанда (</ТЕГ>) мешаванд. Дар ин ҳолатбаҷои матни ТЕГ ягон параметр ки ё хосият гузошта мешавад, ба ҳамаиобъектҳоидарбайнитегҳоикушодашавандавамаҳкамшавандаҷойгирбуда тааллуқ доранд. Номи тегро бо ҳарфҳоикалонвахурднавиштанмумкинаст. Набароиҳаряктегтегимаҳкамшавӣ лозим аст. Масалан, чунин тегҳо ба 17 монанди теги гузарониши сатр бе вайроншавии абзатс <br>, хати горизонталӣ<hr> ё ин ки гузориши расм <imgsrc="роҳ, номи расм.номи иловагӣ">. Ҳаминтаврбовоситаитегҳомохосиятиматнромегузорем, объектробохосиятҳояшмуайянмекунем. дар байни Матнидарсаҳифаҷойгиршавандаро тегҳоимувофиқвориднамуданмумкинаст. Дарматнрасмҳо, ҷадвалҳо ва символҳои махсусро гузоштан мумкин аст. Символҳо бо ёрии кодҳои махсус ифода мешаванд, ки намуди : &_ном_ё_рақами_символ;-ро доранд. Аломатҳои&, <, >, " азтарафиброузеромҳамчунсимволҳоиидоракунӣ фаҳмида мешаванд. Ҳангоми навиштани символ истифодаи ҳарфҳои калон ва хурд фарқ карда мешаванд. Масалан, коди &Theta; ҳарфи калони "тетта" (Θ), ва коди &theta;- ҳарфи хурди (θ)-ро мебарорад. Тарзи дигар: истифода бурдани барномаҳои махсус барои навиштани web-саҳифаҳо. Бароиинмақсадбарномаҳоимухсусвуҷуд доранд: Front-page (бо версияи панҷуми InternetExplorer пешниҳод карда мешавад) – ин барнома барои истифодабарандагони аз барноманависӣ дур қулай мебошад. Камбудии асосии ин барнома аз он иборат аст, ки бисёр имкониятҳоизабониHTMLистифоданашудамемонад, бисёрчизҳоилозимӣ аз истифодабаранда рӯйпӯш мемонад. Умуман ин барнома хеле ноқулай аст.. MacromediaDremwever (www.macromedia.com) беҳтаринбароисохтаниweb-сахифаҳомебошад. – барномаи Имконмедиҳад, кирежимҳоинамоён (саҳифачӣ тавр намоён мегардад) ва тегиро (ҳамаи символҳо ва фармонхоро нишон медиҳад) истифода барем, ки аз як тараф 18 имконияти таҳриркуниро осон мегардонад, аз дигар тараф хосияти саҳифаатон ва объектҳои онро назорат намоем. Версияьои пешинаи ин барнома номунтазам кор мекунанд. Масалан дар версияьои 5-ум ва 6-ум символьои индекси поёнц ва болоц (оньо дар тегьои <sub></sub> и <sup></sup> мувофиыан гузошта мешаванд), чун матни асосц нишон дода мешаванд. Баъзе символьои нодир ба намуди росткунжаи холц нишон дода мешаванд Аз версияи 7-ум сар системаҳоиоператсиониизамонавцхубкормекунанд. карда дар Версияи 7- умбономиDreamweaver 2004 машҳурмебошад. Барнома воситаьои тозакунии файльоро дорад, ки файльои дар MicrosoftWord сохташударо аз информатсияи нолозима тоза мекунад, лекин бо html-файльои MicrosoftWord вай суст кор мекунад. Маысади лоиьаи дипломц аз он иборат аст, ки комплекси таълимии электронц ба намуди Web-cаьифаьо аз фанни «Статистика» сохта, дар муьити барномасозц татбиы карда мешавад. Лоиьаи дипломц барои мустаыилона омухтани фан ба донишж=ён к=мак мерасонад. Лоиьаи дипломии ман иборат аз ыисмьои лексионц, дарсьои амалц, машщулиятьои мустаыилона бо роьбарии ом=згор, адабиёт, саволномаьои санжишц ва тестьо иборат аст. Раванди кори барнома чунин аст: Дар саьифаи асосц тугмаьои «силлабус», «лексия» … «практичискей»<<срсп>>«тест», «летиратура», «об авторах», мавжуд аст, ки ьангоми пахш кардани оньо мавз=ъ кушода мешавад. Масалан; «силлабус» ьангоми пахш намудани ин тугма барномаи омузишии фанни мазкур кушода,мешавад. ьангми пахш намудани тугмаи «лексия» номгуи мавзуъьо кушода мешавад ки аз ин жо мо метавонем мавз=и дилхоьро интихоб намуда баон дохил шавем саьифаи нав кушода мешавад, ки дар он номи мавз=ъ, наышаи мавъз=ъ, дарси амали, кмру, 19 адабиётьо, мавжуд аст, ки мо ба кадоми оньо хоьем дохил мешавем. Масалан дар мавз=ъ дохил шудани шавем нишондиьандаи мушро ба болои номи мавз=ъ бурда ба болои он пахш мекунем, ки дар натижа саьифаи мавз=ъ, яъне лексия кушода мешавад. Дар дигар саьифаьо низ чунин ворид шудан мумкин аст. 2.2 Маысад ва вазифаьои сохтани Web – cаьифаи комплекси таълими аз фанни «статистика»; Маысади лоиьаи дипломц аз он иборат аст, ки лоиьаи комплекси таълимц ба намуди Web-cаьифа аз фанни «статистика» сохта, дар муьити барномасозц татбиы карда мешавад. Лоиьаи дипломц барои мустаыилона омухтани фан ба донишж=ён к=мак мекунад. Лоиьаи дипломц ман ин сохтани комплекси таълимц ба намуди электронц мебошад, ки он иборат аз лексия, дарси амалц, кмру, адабиёт ва тест жойгир карда шудааст. Маысад аз он иборат аст, ки донишж=ён ва устодон метавонанд ин намуди комплекси таълимиро самаранок истифода баранд ва ваыти ыимати худро сарфа намоянд, чи гуна? Масалан донишж= метавонад ин намуди комплекси таълимироба компютери худ гирифта метавонад дар кучое, ки хоьад инро хонада ё чоп карда метавонанд. Навишти алгоритм. Аввал барои коркарди комплекси таълимц сохтори мувофиыро интихоб намуда лозим аст, ки барои лоиьаи комплекси таълими мувофиы бошад. Сохтани комплекси таълимц дар намуди сохтори дарахтшакл сохта шудаст. Дар католог саьифаи асоси бо номи index.html жойгир аст. Ба зеркаталоги он ба саьифаи номг=ъи мавз=ъьо бо номи мавзуъьо лексия 1.html то лексия 20.html мавжуд аст. Алгоритми кор гузариш ба саьифаьо 20 мебошад. Аз саьифаи асоси гузариш ба дигар саьифаьо ва ё барыарор кардан мебошад. Алгоритми кор бо барнома: Дар саьифаи асосц тугмаьои «силлабус», «лексия» «практическей» тест ва щайра мавжуд аст, ки ьангоми пахш кардани оньо мавз=ъ кушода мешавад. Масалан; «лексия 1» мавз=и якум мебошад, ьангми пахш намудани тугмаи «лексия 2» мавз=и дуюм кушода мешавад ва щайра саьифаи асосц вазифаи мундарижаро низ ижро менамояд, аз ин жо мо метавонем мавз=и дилхоьро интихоб намуда баъди дохил шаве саьифаи нав кушода мешавад, ки дар он номи мавз=ъ, наышаи мавъз=ъ, дарси амали, кмру, адабиётьо, мавжуд аст, ки мо ба кадоми оньо хоьем дохил мешавем. Масалан дар мавз=ъ дохил шудани шавем нишондиьандаи мушро ба болои номи мавз=ъ бурда ба болои он пахш мекунем, ки дар натижа саьифаи мавз=ъ, яъне лексия кушода мешавад. Дар дигар саьифаьо низ чунин ворид шудан мумкин аст. 2.3 Коркарди структураи лоиха алгоритмми кор, ташкили саьифаи корц) Аввал барои коркарди комплекси таълими сохтори мувофиыро интихоб намуда лозим аст, ки барои лоиьаи комплекси таълими мувофиы бошад Дар католог саьифаи асоси бо номи indexhtml жойгир аст. Ба зеркаталоги он ба саьифаи номг=ъи мавз=ъьо намуди машщулиятьо номи мавзуъьо ва щайра мегузарад. Алгоритми кор гузориш ба саьифаьо мебошад. Аз саьифаи асоси гузориш ба дигар саьифаьо ва ё барыарор кардан мебошад. 21 Алгоритми кор бо барнома: ьангоми ба саьифаи аввал ворид шудан, бояд аз Тугмачаи «лексияро»-ро пахш мекунем. саьифаи номг=и мавз=ъьо кушода мешавад аз он жо мо мавз=ъеро интихоб намуда тугмаро пахш мекунем. Дар он ваыт сафиьаи дигаре кушода мешавад, ки дар он наышаи мавъз=ъ, дарси амалц, кмру, адабиётьо, мавжуд аст, ки мо ба он дохил шуда метавонем. Ба намуди схемавц чунин намуд дорад: Сахифаи асоси силлабус силлабус лекция Лекция 1-20 практическе Практиче ске 1-20 тест Алокаи байни сахифхо 22 Боби 3 Ыисми тадбиыц 3.1 Маводьои барномавии мавжуда ва барои татбиыи лоиьа ва платформаи воситаьои техникии таъминоти корц; Барои сохтани лоиьаи дипломц чунин масъалаьоро ижро намудан лозим аст: жамъ намудани маълумотьо бо намуди электронц (силабус, лексия, масъала, тест, слайд) ва щайра - интихоби барнома барои таъмини ижрои ин кор; таьлил кардани селаи маълумот барои жобажогузории web – саьифаьо зарур аст; таьлил кардани интихоби роьи истифодабари таъсис додани сохторе, ки ба талаботьои web – саьифаи комплекси таълимц жавобг= бошад Барои ижро намудани лоиьаи мазкур компютери аз Pentium 2 паст набошад 500 мгц ва таъминоти барномавии зеринро дошта бошад: Системаи опреатсионии Windows 2000/XP/Vista браузер Internet Explorer 5-8 (opera, ва mazilla) Ман барои сохтани системаи омузиши эликтирони барномаи Macromedia Dreamweaver 8-роистифодабурдам. Инбарнома бароикоркарди web-саьифа барои истифодабарандагон имкониятсамаранокбанаышагириро 23 медиьад, сохтан истифодабурдан ва татбиыкардани web- саьифа мебошад. Инбарнома технология ва алгоритминавтаринро мувофиыат мекунад. Барои сохтани проекти маскур бозчунин барномаьои редактори графики Adobe Photoshop ва монанди иньоро истифодабурданмумкин аст. Маълум аст, ки Photoshop – беҳтарин барномаи коркарди тасвирҳои растрӣ дар компютерҳои PC ва Macintosh мебошад. Бо рақибони наздики он, ба монанди Corel PhotoPAINT ва Jasc PaintShop Pro қисми камтари «ҷамъияти графикӣ» кор карда, одатан, ба чунин барномаҳо навомўзон муроҷиат мекунанд. Барои мутахассисон бошад, танҳо Photoshop мавҷуд мебошад. Ҳоло, мувофиқи маълумотҳои дастрасшуда, чунин барномае, ки аз ҷиҳати имкониятҳо ва тарзи корбарӣ ба Photoshop баробар аст, мавҷуд намебошад. Маҳз аз ҳамин сабаб сатҳи фурўши Photoshop дар тамомиҷаҳон нисбати дигар муҳаррирони графикӣ баландтар аст. Photoshop – ин барномаи графикаи растрӣ мебошад, яъне ҳар як элементи тасвир аз рўи нуқтаҳо сохта мешавад. Adobe Photoshop – ин муҳаррири графикии касбӣ буда, бо баробари он, барои азхуднамоӣ ва истифодабарӣна онқадар мураккаб мебошад. Дар ниҳоят Adobe Photoshop – ин дунёи идеалӣ мебошад, ки дорои тамоми имкониятҳои амалигардонии эҷодиётҳои олитарини рассомон мебошад. Намуди оинаи Adobe Photoshop чунин мебошад 24 (Расми 1) Барои сохтани тугмаьои дохил шави аз барномаи Ulead GIF Animator 5 истифода бурда шуда аст ки барои сохтани аниматсияьо хели ыулай ва осон мебошад истифодабаранда метавонад барои тартиб додани саьифаи асосии сайт яъни (дизайн) расмьои дилхоьро ба намуди аниматсия созад ва ба маводи худ ьамроь намояд.барномаи мазкур чунин мебошад 25 (Расми 2) Macromedia Dreamweaver8–барои коркарди web–саьифа истифода барандагон имконияти самаранок банаышагириро медиьад, сохтан истифода бурдан ва татбиы кардани web – саьифа мебошад. Бо Dreamweaver 8 имконияти сохтан ва истифодабарии web –саьифа. Ин барнома технология ва алгоритми навтаринро мувофиыат мекунад. Барномаи мазкур имкониятьои навтарин ва воситаьои оптималиро доро мебошад, ки имконияти ижро намудани масъалаьои гуногунро дар муддати кутоь медиьад. Барномаи Dreamweaver МХ – барномае мебошад, ки бо ьужжатьои зиёд кор карда мешавад. Оинаи асосии барномаи Dreamweaver МХ дар дохили худ – мажм=и оинаьои дигарро дар бар мегирад, ки web – саьифаьои кушодаро инъикос менамоянд. Щайр аз оньо дар оинаи асоси воситаьои кори идоракунанда мавжуданд. Дар оинаи асоси инчуин сатри меню мавжуд аст, ки тавассути фармоньо ва бандьои он ба тамоми имкониятьои 26 Dreamweaverмиыдори зиёди ьужжатьоро кушодан мумкин аст. Оинаи ьужжатьоро ба мисли оинаиьои дохилии дигар барномаьои системаи оператсионии windows руст намудан кушодан ё барыарор намудан мумкин аст. Таньо аз оинаи асосии барнома (оинаи волидайн) баровардани оинаьои ьужжатьо имкомпазир аст. Барномаи мазкур имкониятьои навтарин ва воситаьои оптималиро доро мебошад, ки имконияти ижро намудани масъалаьои гуногунро дар муддати кутоь медиьад Барномаи Dreamweaver МХ – барномае мебошад, ки бо ьужжатьои зиёд кор карда мешавад. Намуди воридшави ба барнома барнома чуни мебошад. намуди асосии барнома чунин аст 27 3.2.Татбиыи реалц Комплекси таълимии электронц аз фанни «статистика» аз мавз=ъьо ва тестьо иборат мебошад. Интерфейси истифодабарии он чунин мебошад: Расми 1. Саьифаи асосц Интерфейсиистифодабарц.Даркаталогбономиindex.htmlсаьифаиасосиб арномаикомплекситаълимцмавжудаст, кионроьангомипахшкардандарэкрансаьифаиасосикушодамешавад. (расми 1) Саьифаи асосц (расми 1) 28 Дар ин саьифа тугмаьои «силлабус»«лекция»«практичискей» «срсп»«тест»«летиратура»«обавторах» мавжуд аст, ки онро пахш намоем саьифаи мавз=ъ кушода мешавад масалан тугмаи лексияро-ро пахш кунем Равзанаи мавз=ьо кушода мешавад, ки дар он наышаи лексия дарси амали, кмру прзентатсия, масъала (расми 3) ва адабиёт оиди хамин мавз=и кушодаамон ба чашм мерасад, ки истифодабаранда метавонад ба кадоми он хоьад дохил шуда истифода бурда бемамоният аз худ карда метавонанд. Равзанаи мазкур чунин намуд дорад (расми2). 29 Равзанаи мавз=ъ (расми 2) дар ин саьифаи номг=и мавз=ьо иборат мебошад ки ьангоми пахш намудани мазуи дилхоь бамо дар равзанаи нав маводи лозима кушода мешавад. 30 Бо ьамин восита донишж=ён санжишьоро супорида дониши худро месанжанд ва оиди камбудц ва пешравии худро дида хулосабарорц мекунанд.намуди равзанаи ки мавзуи асоси чунин мебошад 3.3. Асоснокии иытисодии лоиьа Ьисоби харожот. Дар шароити ьозира дар мавз=и харожот сухан рондани шавем, дар назари мо технологияьои пешыадам ва сарфаи ваыт ба назар мерасад, чунки технологияьои ьозиразамонро агар дар истеьсолот умуман дар кужое, ки набошад харидори намуда истифода барем моли 31 истеьсолкардаи мо бо сифати баланд ва харожоташон камтарин мебошад. Ман барои сохтани ин комплекси таълимц кариб як моь ваыти хешро сарф намудам. Аз чиьати сарфи маблащ бошад, харожоти минималиро сарф намудам. Имр=зьо тараыыиёти техника ва технология хеле пеш рафта истодааст. Бинобар ьамин чи ыадаре, ки технологияьои навро истифода барем, ьамон ыадар кори мо пеш меравад ав бо харожоти минималц ба даст оварда мешавад. Ман ьамаи ин гуфтаьоро ба инобат гирифта Web- саьифаи худро сохтам, ки он дар ваыти истифодабари ваыти ками донишжуёнро мегирад ва агар ин Web- саьифаро дар сервер жойгир кунем он боз барои донишжуён дастрас дар ьама ваыт мешавад. Ьаноми истифода бурдан аз истифода баранда харожоти иловагиро талаб намекунд. Технологияьои информатсионц, ки дар системаьои информатсионц – иытисодц истифода бурда мешавад. Усульо ва воситаьои жамъкунц нигоьдорц, интиыол ва коркарди маълумотьоромуайян мекунад. Дар системаьои информатсионц рафти кор бо информатсия аз амалиётьои элементари иборат буда метавонад, ки барои ижро кардани оньо воситаьои техникц ва программавии муайянро талаб карда мешавад, ки ьамаи ин талаботьоро дар боло дар ыисми 3-юм оварда шудааст. 32 Хулоса Маысади асосии лоиьаи дипломи ин сохтани комплекси таълими электронц мебошад, чунки имр=зьо раванди тараыыиёти илму техника хеле пеш рафта истодааст. Бинобарин аксарияти ьужжатьо ба намуди электронц шуда истодааст. Имрузьо дар кишвари мо масъалаьои таълиму тарбияи наврасон ва жавонон рафта истодааст, ки хусусан дар соьаи илму техника ва ом=зиши он назорати жиддц аз тарафи маыомотьои дахлдор бурда истодаанд. Дар соьаи маориф (дар донишгоььо ва донишкадаю мактабьои миёна барномаи кори донишж= (талаба), яъне бо силлабус таъмин ва дастрас будани талаба ва донишж= аьамияти махсус зоьир карда истодаанд. Ман аз ин корьо ба хулоса омада тасмим гирифтам ки системаи омузиши электрониро аз фанни « омор» тартиб деьам Намуди электронии лоиьаро дар Web- саьифа барои донишжуён ва устодон пешкаш намоем. Лоиьаи мазкурро мо ба портали электронии китобхонаи электронии донишгоь чойгир хоьем кард, ки донишчуён бе ягон мушкилц аз ин маводи таълими истифода бурда метавонанд. Ин ба фикри ман барои донишж=ён хеле ыулай ва камхарж дастрас бо сифати баланд хоьад шуд. 33 Маысади асосии ман ин сохтани комплекси омузиши электрони мебошад, ки он иборат аз лексия, дарси амалц, кмру, адабиёт ва тест жойгир карда шудааст. Имр=зьо дар шароити давраи гузариш ба иытисоди бозорц доду гирифти ахбор ьам аз жиьати иытисодц ва ижтимоц, умуман аз ьама жиьат хеле зиёд шуда истодааст. Бинобар ьамин кор бо технологияьои информатсионц р=з аз р=з зиёд шуда истодааст. Информатсия ва технологияи коркарди он дар идоракуни ва ташкили корхонаьо наыши муайянкунанда дорад. Имр=зьо ахбор ьамаи соьаьои ьаёти жамъиятиро, ьам аз чиьати моддц ва ьам аз жиьати ижтимоц иьота карда аст. Таъминоти информатсионц дар истеьсолот ва тижорат шарти зарурии пурра будани тасаввурот дар бораи оньо мебошад. Технологияи иттилоотии замонавц ва воситаьои телекомуникатсия имконият медиьанд, ки ахбор фавран ыабул ва пешниьод карда шаванд. Дар донишгоьи мо талабот оиди комплекси таълимии электрониьо ва аз р=и барнома кор кардани донишж=ёнро назорати жидди бурда истодаанд, ьадаф аз он иборат аст, ки донишж=ён сариваыт корьои мустаыилонаи ба оньо вобаста кардашударо сариваыт ижро намоянд. То ки донишжуён ваыти ыимат ва щанимати худро беьуда нагузаронанд. Бинобар ьамин ман тасмим гирифтам, ки ьамин комплекси таълимии электрониро аз фанни «Статистика» ба намуди Web-саьифа (ба намуди электронц) тайёр ва ба китобхонаи донишкадаамон чойгир намуда, ыатрае бошад ьам саьми ноарзандаи худро барои пешравии донишгоьи азизам гузорам. То ки донишж=ён тавонанд ин намуди компекси таълимиро ба китобхона омада дастрас ва истифода намоянд ва харожоти иловагц барои чопи силлабус сарф накунанд. Чунки дар оянда ман бовари дорам, ки ьар як донишж= бо компютерьо кору фаъолият менамоянд, метавонанд намуди электрониро дастрас намуда истифода намоянд, зеро ин лоиьаи дипломии ман босифат ва аз жиьати сарфаи ваыт бошад ваыти камро ишщол мекунад. 34 Замима 35